Trong quá trình ấp trứng bằng máy, có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của phôi như nhiệt độ, độ ẩm, đảo trứng… Trong đó, một yếu tố cực kỳ quan trọng nhưng ít người để ý tới – đó là oxy. Vậy làm sao để biết trứng đang bị thiếu oxy khi ấp? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách khắc phục kịp thời để tăng tỷ lệ nở.
Vai trò của oxy trong quá trình phát triển phôi
Ngay từ những ngày đầu tiên của quá trình ấp, phôi trứng đã bắt đầu hô hấp và trao đổi khí. Trứng cần oxy để nuôi dưỡng phôi phát triển. Khi phôi lớn dần, nhu cầu oxy cũng tăng lên – đặc biệt từ ngày 10 trở đi (đối với trứng gà). Nếu buồng ấp thiếu oxy, phôi sẽ chậm phát triển, dị tật hoặc chết non.
Ở giai đoạn cuối, khi trứng sắp nở, phôi cần một lượng lớn oxy để kích hoạt cơ chế “đạp mỏ” thoát ra ngoài. Nếu không đủ oxy, gà con sẽ bị ngạt và chết trong vỏ.
Làm sao để biết trứng đang bị thiếu oxy khi ấp
Việc nhận biết dấu hiệu thiếu oxy trong máy ấp trứng đòi hỏi sự quan sát kỹ và kinh nghiệm thực tiễn. Có một số dấu hiệu phổ biến cũng được xếp vào diện trứng đang bị thiếu oxy khi ấp như:
- Trứng nở không đều, nhiều con chết ngạt trong vỏ: Một trong những dấu hiệu dễ thấy nhất là trứng nở chậm hoặc chết ngay trước khi nở. Gà con đạp vỏ nhưng không thể chui ra, hoặc chỉ nứt nhẹ rồi dừng lại. Mổ vỏ ra thấy gà con còn sống nhưng yếu, không cựa quậy nhiều – đây chính là biểu hiện của việc thiếu oxy ở giai đoạn cuối.
- Tỷ lệ chết phôi cao vào ngày 14 trở đi: Bạn soi trứng ngày 14 và thấy có nhiều trứng có phôi phát triển đến một mức nhất định rồi dừng lại, không lớn tiếp. Phôi co lại, có màu sẫm hoặc mờ nhạt. Đây là dấu hiệu của việc thiếu oxy khiến phôi không thể tiếp tục phát triển bình thường.
- Quan sát túi khí đầu to bị bóp méo: Khi soi trứng vào ngày gần nở (ngày 17 – 19), túi khí ở đầu to phải mở rộng để gà con chui đầu lên hít thở. Nếu túi khí nhỏ, méo hoặc không mở rộng, chứng tỏ quá trình trao đổi khí bị hạn chế – nguy cơ cao gà con chết ngạt khi đạp vỏ.
- Không khí trong máy ngột ngạt, có mùi lạ: Nếu mở máy ra thấy có mùi khét nhẹ, hôi trứng hoặc mùi ngột, đó là dấu hiệu oxy đang bị cạn kiệt, máy không thoát được CO₂. Một số máy ấp kém chất lượng không có lỗ thoát khí phù hợp dễ gặp tình trạng này.
- Máy ấp đặt ở nơi quá kín gió hoặc không có lỗ thoáng: Nếu bạn đặt máy trong phòng kín, không có hệ thống thông gió hoặc máy bị che kín hoàn toàn, không có lỗ thoát hơi thì nguy cơ thiếu oxy rất cao.
Lưu ý: các dấu hiệu trên sẽ có khả năng do máy ấp thiếu oxy chứ không phải chắc chắn do máy ấp thiếu oxy. Nguyên nhân vì hầu hết các máy ấp hiện nay đều được thiết kế với lỗ thoáng giúp cung cấp không khí trong máy. Vì thế tình trạng máy thiếu oxy hiếm khi xảy ra.
Nguyên nhân khiến trứng bị thiếu oxy trong máy ấp
- Máy ấp không có lỗ thoát khí hoặc lỗ thoát khí quá nhỏ
- Đặt máy ở nơi bí gió, không khí không lưu thông
- Để quá nhiều trứng cùng lúc, phôi trao đổi khí mạnh khiến tiêu hao oxy nhanh
- Không vệ sinh máy thường xuyên, bụi bẩn làm tắc lỗ thoáng
- Sử dụng máy kém chất lượng, không có quạt đối lưu hoặc hệ thống thông khí yếu
Cách khắc phục và phòng tránh trứng bị thiếu oxy khi ấp
1. Đảm bảo máy có lỗ thoáng và được đặt ở nơi thông gió
Không nên đặt máy ấp trong phòng kín hoặc góc tường bí gió. Cần để máy ở nơi thông thoáng, có thể lưu thông không khí. Các dòng máy ấp chất lượng tốt như của Mactech đều được thiết kế sẵn lỗ thoáng khí thông minh – bạn chỉ cần không bịt kín máy là được.
2. Không nên nhồi quá nhiều trứng trong máy
Việc để trứng vượt quá dung lượng máy không những giảm nhiệt đều mà còn làm máy “nghẹt thở”. Luôn để trứng thấp hơn 10 – 20% so với công suất tối đa là tốt nhất.
3. Lắp thêm quạt đối lưu hoặc dùng máy có quạt thông minh
Các dòng máy có quạt đối lưu sẽ giúp không khí bên trong máy lưu thông tốt hơn, giảm tích tụ CO2.
4. Soi trứng định kỳ để phát hiện sớm
Khi bạn soi trứng đúng ngày (5 – 7 – 14 – 18), có thể phát hiện sớm những quả phát triển chậm do thiếu oxy để loại bỏ hoặc có biện pháp điều chỉnh máy.
Xem thêm: Cách soi trứng gà sắp nở
Làm sao để biết trứng đang bị thiếu oxy khi ấp? Câu trả lời là hãy quan sát quá trình phát triển phôi qua việc soi trứng, kiểm tra túi khí, theo dõi tỉ lệ nở và cảm nhận không khí trong máy. Đừng để đến khi gà con chết ngạt hàng loạt mới đi tìm nguyên nhân. Việc lựa chọn máy ấp có hệ thống thông gió tốt, lỗ thoát khí hợp lý là giải pháp quan trọng để tránh tình trạng này.
Nếu bạn đang cần một máy ấp trứng thông minh, có hệ thống đối lưu khí và thoát hơi chuẩn khoa học, đừng ngần ngại gọi ngay Mactech – Hotline 0987 103 963.
Truy cập mayaptrungmactech.com để chọn dòng máy phù hợp và nhận tư vấn chi tiết về kỹ thuật ấp trứng hiệu quả.
Mactech – Nhà sản xuất máy ấp trứng hàng đầu Việt Nam, đồng hành cùng mọi hộ chăn nuôi!
